Konya farklı kültürlerden pek çok farklı medeniyete beşiklik ederek Dünya tarihi içinde kendisine önemli bir yer tutmuştur. Dünyanın en eski yerleşim merkezlerinden birine ev sahipliği yapan Konya, Hristiyanlık için önemli inaç merkezlerini de barındırmaktadır. İnanç turizminde önemli merkezlerden biri olan Konya, kültür turizminde de önemli bir potansiyele sahiptir.
Sille (Siyata), Aya Elena Kilisesi, Kilistra Antik Kenti, Eflatunpınar Hitit anıtı, Çatalhöyük, Karahöyük, İvriz Kaya Kabartmaları, Bolat, Nekropol ve Bouleterion gibi önemli tarihi değerler Konya’nın kültür turizmi açısından potansiyelini göstermektedir.
Konya’nın geleneksel el sanatları ve folklorik değerleri de kültür turizmi için önemli bir boyutu temsil etmektedir. Konya’da keçecilik, halıcılık, kaşıkçılık, tüfekçilik, testicilik, çinicilik ve Hat sanatı gibi el sanatları yabancı turistlerin ilgisini cezbetmektedir. Ayrıca semah, folklor ve tasavvuf musikisi de Konya’nın başlıca folklorik değerlerini oluşturmaktadır.
Konya çok çeşitli uygarlıklara ev sahipliği yapmıştır ve M.Ö. 7000 yılına kadar giden bir tarihin izlerini taşımaktadır. Ören yerleri, tarihi ve doğal sit alanları, mağaraları ve sivil mimari örnekleriyle zengin bir tarihi mirasa sahiptir.
Selçuklu Devleti’ne başkentlik yapan Konya, Hz. Mevlana ve Nasrettin Hoca gibi dünya çapında tanınan şahsiyetleri nedeniyle önemli bir turizm noktasıdır.
İlimizde 8’i 5 yıldızlı olmak üzere 166 otelde 14.000’den fazla yatak kapasitesi mevcuttur. Ayrıca Turizm İşletme Belgesi’ne sahip 172 turizm seyahat acentesi vardır.
Konya merkezinde 7 (Mevlana, Karatay Çini eserleri, İnceminare, Sırçalı Medrese, Atatürk, Etnografya ve Arkeoloji Müzeleri) , ilçelerde 5 (Çatalhöyük Örenyeri Müzesi, Ereğli Müzesi, Akşehir Batı Cephesi Karargâhı Müzesi, Akşehir Etnografya ve Akşehir Arkeoloji Müzesi) olmak üzere toplam 12 müze bulunmaktadır. Mevlana Müzesi 2022 yılında yaklaşık 3 milyon ziyaretçi ile Türkiye’de en çok ziyaret edilen müze olmuştur.
İlimiz sınırları içinde yer alan Çatalhöyük Neoloitik Kenti UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi'nde gösterilmektedir. Yine Konya ili sınırlarındaki 5 merkez ise (Eşrefoğlu Camii, Konya - Selçuklu Başkenti, Anadolu Selçuklu Medreseleri, Eflatunpınar: Hitit Su Anıtı ve Tuz Gölü Özel Çevre Koruma Alanı) Dünya Kültür Mirasi Geçici Listesi'nde bulunmaktadır.
İlimizde ulusal kültürümüzün korunduğu yazma eserler kütüphanesi olarak, Bölge Yazma Eserler Kütüphanesi ve Yusufağa Yazma Eserler Kütüphanesi bulunmaktadır. Bu kütüphanelerde 18.118 adet el yazması, 73.503 adet matbu olmak üzere toplam 91.621 adet kitap bulunmaktadır.
Türkiye’nin en büyük tatlı su gölü olma özelliğini taşıyan Beyşehir Gölü de doğa ve av turizmi açısından Türkiye’nin önde gelen merkezleri arasında yer almaktadır. 30’dan fazla adanın bulunduğu Beyşehir Gölü ve çevresinin yatırımlar ve etkin tanıtımla doğa turizminin gelecekteki önemli merkezlerinden biri olması beklenmektedir.
Bölgenin Toros Dağlarında bulunan ilçeleri ve bunların yaylaları tabiat ve dağ yürüyüşleri ile dağ sporlarına son derece uygun yerlerdir. Ayrıca dağlık ve ormanlık bölgelerde av turizmi potansiyelleri bulunmaktadır.
Mağara turizmi açısından önemli bir potansiyeli barındıran bölgede, Balatini Mağarası, Körükini Mağarası, Suluin Mağarası, Sakaltutan Mağarası, Susuz Mağarası, Tınaztepe Mağarası, Pınarbaşı Mağarası, İncesu Mağarası ziyaretçilerini ağırlamaktadır.
Bölgede doğa turizmi kapsamında değerlendirilen kuş gözlemciliğine uygun önemli alanlar bulunmaktadır. Tuz Gölünün bölge içinde kalan kesimi ise dünyanın en büyük flamingo kolonilerine sahiptir. Ayrıca bölgede fauna açısından Konya ilinde Bozdağ Dağında yaban koyunları, Karaman ilinde Karadağ’da ise yılkı atları koruma altına alınmış olup oluşturulacak seyir kuleleri ile bu bölgeler daha etkin turizme kazandırılabilir.
Önemli bir jeotermal kuşak üzerinde yer alan Türkiye, kaynak zenginliği ve potansiyeli açısından dünyada ilk yedi ülke arasına girmektedir. Sıcaklıkları 20 – 100 derece arasında değişebilen 1.000’in üzerinde kaynak bulunmaktadır. Bu kaynaklardan 200’ün üzerinde termal merkez oluşturulmuştur. Bu merkezlerden iki tanesi de Konya’nın Ilgın ve Karatay ilçelerinde bulunmaktadır ve alternatif turizmde öne çıkmaktadır.